‘NIEUWE GOUDEN EEUW VOOR DE BOUW LONKT’
“Een nieuwe (groene) gouden eeuw voor de bouw lonkt. Maar dan moet de branche eerst wel slimmer, duurzamer en meer digitaal gaan opereren.” Zelfbenoemd ‘scientivist’ Jan Rotmans trakteert Via Latus op een dubbele boodschap. Met dank aan de energietransitie staat de bouw volgens de klimaatprofessor een geweldige economische boost te wachten. Dezelfde vakgroep krijgt van hem een draai om de oren omdat het bedrijfsmodel nog uit de negentiende eeuw stamt.
“Van radicale innovatie is nog steeds geen sprake in jullie vakgebied”, stelt Rotmans. “De aanbesteding gaat alleen over de laagste prijs en maar liefst 240 verschillende branche-organisaties beschermen de hopeloos verouderde bedrijfskolom. Dit terwijl de uitdaging ondertussen enorme proporties aanneemt.” Neem alleen al de transformatie van bestaande woningen naar energie neutrale, -zuinige, -positieve en levensloopbestendige huizen. De geschatte kosten van alleen al de verduurzaming variëren van twintigduizend tot honderdduizend euro per woning. Opschaling zorgt voor een daling tot een gemiddelde van 35.000 euro. “Op dit moment verandert zo veel, zo fundamenteel en zo snel, daar worden mensen bang van.” Daarmee verklaart hij meteen de opkomst en het succes van klimaatontkenners als Baudet cum suis. De klimaatsceptici zorgen ervoor dat het draagvlak voor radicale ingrepen beperkt blijft.
Mentale opgave
De opgave voor de bouw is meer mentaal dan organisatorisch van aard. Dit is het verhaal van de oude versus de nieuwe economie. Alles draait om data. Met de juiste expertise en grondstoffen kan iedereen bouwen. Dat is de fundamentele verandering die onze branche te wachten staat. Nu hebben we techneuten en managers in dienst. Het begrijpen van de klant vraagt om andere expertises. “Ondertussen hebben we in dit land de mond vol over de circulaire economie, maar gebeurt er niets. Ja, 6,5 procent van de energie wordt duurzaam opgewekt. De CO2-reductie in de afgelopen 25 jaar? Nul, dames en heren! De laatste vijf jaar tweeduizend huizen losgekoppeld van aardgas. De komende twintig jaar tweeduizend per dag als we de normering willen halen. We hebben op dit moment 2.500 windmolens in gebruik, nog 15.000 te gaan. Ondanks de opgave zijn de meeste bedrijven niet voorbereid op de nabije toekomst. Dit terwijl bekend is dat drie van de vijf bedrijven in de kantelfase van de transitie sneuvelen.”
